. Trombositopeni ve İmmun trombositopeni İTP | Prof. Dr. Ali Zahit BOLAMAN

Trombositopeni ve İmmun trombositopeni İTP



TROMBOSİT SAYISININ AZALMASI (TROMBOSİTOPENİLER)

·        Bir neden olmadan veya bir nedene bağlı olarak oluşur. Bazan ise bağışıklık sistemi düzgün çalışmayarak vücudun kendisi trombositleri yıkabilir. Bu durum immun trombositopeni (ITP) olarak adlandırılır.

 

Trombositopeni nedenleri:

·        Yalancı trombositopeni: Burada kan sayımında anormallik olmasına rağmen gerçekte bir trombositıpeni bulunmaz. Parmak ucundan alınan kanda bir anormallik olduğu anlaşılır.

·        Trombosit yapımında bozulma: Genetik nedenlere bağlı doğuştan olabilir. İlaçlar (özellikle ağrı kesiciler), kemik iliğini tutan habis hastalıklar, kemik ikiğini kan üretememesi (aplastik anemi, myelodisplastik sendrom), bazı vitamin eksiklikleri, alkol, gebelik ve immuntrombositopeniler

·        Trombositlerin dolaşımda yıkılması: İTP, trombotik trombositoıpenik purpura (TTP),  Damar içi pıhtılaşma, ilaç, gebelik ilişkili

·        Trombositlerin dolaşımda anormal dağılması: Dalağın ileri derecede büyümesi, aşırı kan veyaserum verilmesi

·        Diğer nedenler: Siklik trombositopeni

İMMUN TROMBOSİTOPENİ (İTP)

·        En sık görülen trombositopeni çeşididir. Hastalar genellikle genç hastalardır. Bahar aylarında ve üst solunum yolları enfeksiyonları sonrası daha sık görülebilir. Eğer hastanın şikayetleri ilk üç ayda ise akut İTP, 3-12 ay arasında ise persistan İTP ve 12 aydan daha uzun süreli ise kronik İTP olarak adlandırılır

·        Hastalarda deri içine olan toplu iğne başı veya mercimek büyüklüğünde kanamalar olabilir. Diş eti, burun, vaginal kanama görülebilir. Barsak kanaması ağır olgularda gözlenebilir. Genellikle hastalarda kanama dışında bir yakınma yoktur.

·        Muayene de lenf bezi, karaciğer, dalak büyümesi gözlenmez. Bunların belirgin varlığı hastalığı dışlar. Teşhis trombositopenin başka bir sebebe bağlı olmadığının gösterilmesine dayanır.İ leri yaştaki hastalarda MDS hastalığını dışlamak için kemik iliği aspirasyon ve biyopsisi yararlı olabilir.  Hastalarda helicobacter pylori pozitifliği, hipertroidi, bağ dokusu hastalıkları araştırılmalıdır.

·        Trombosit sayısı 30.000 üzerinde olan veya kanama şikayetleri olmayan hastalar takip edilebilir.  Tedavi gençlerde başarılıdır.. Tedavide akut İTP de kortizon, IVIG, Anti-D, bağışıklık sistemini kıran ilaçlar kullanılır. Kronikleşen olgularda dalağın cerrrahi çıkarılması gerekebilir. Bu olgularda eltrombobeg  (Revolade) yararlı olabilir.