. Trombositoz ve Esansiyel Trombositemi | Prof. Dr. Ali Zahit BOLAMAN

Trombositoz ve Esansiyel Trombositemi



TROMBOSİT SAYISININ ARTMASI (TROMBOSİTOZ)

·        Trombosit sayısının 450.000/mm3 olmasıdır. Trombositoz altta yatan başka bir nedene bağlı reaktif olarak oluşabilir. Eğer herhangi bir neden ortaya konulamaz ise bu takdirde esansiyel trombositemi olarak adlandırılır.

·        Reaktif trombositozlar: Akut enfeksiyon, bağ dokusu hastalıkları, egzersiz

·        Kemik iliğinin uyarılması: Demir eksikliği anemisi, dalağın cerrahi olarak çıkarılması, iltihabi olaylar (Koltisi ülseroza, romatoid artrit gibi), bazı ilaçlara yanıt (vinkristin ve bazı antibiyotikler), habis hastalıklar, hemolkitik anemiler

·        Kemik iliğinde aşırı trombosit yapımına bağlı trombositoz, pıhtı oluşumu veya kanama ile gösteren bir kök hücre hastalığıdır.

·        Yılda 2-3/100.000 oranında gözlenir.

·        Oluşumunda JAK 2, kalretikulin gen anormallikleri önemli yer tutar.

·        Teşhis genellikle hasta  kan tahlilleri yaptırırken trombosit düzeyinde artma olması nedeni ile tesadüfen konur.   

·        Belirgin bir yakınma olmayabilir. Bununla beraber beyin damar tıkanıklığına inme, kalp damarlarında tıkanıklığa bağlı göğüs ağrısı olabilir. Bazı hastalarda el ve ayaklarda yanma duyusu kırmızı mor renk değişikliği ortaya çıkabilir. Trombosit sayısı çok yüksek olan hastalarda trombositlerin kandaki pıhtılaşma faktörlerini emmesi sonrası hastalarda kanamaya eğilim olabilir. Bu durum nadirdir, cilt kanamaları, ağız ve burundan kan gelmesi, makattan kanama, beyin kanaması oluşabilir.

·        Fizik muayenede belirgin bir bulgu olmayabilir. Hafif solukluk veya dalak büyüklüğü saptanabilir.  

·        Tanıda trombosit sayısı 450.000/mm3 olması esastır. Genetik testler ve kemik iliği değerlendirmesi ve diğer hastalıkların dışlanması ile teşhis konur.

·        Tedavi hastanın risk gurubuna göre yapılır 60 yaş üzerinde olmak ve kalp damar hastalığı riski taşıyan hastalar belirlenmelidir. Düşük risk gurubu olan hastalarda sadece aspirin 100 mg/gün yeterli olabilir. Diğer hastalarda hekim aspirin dozunu veya verip vermeyeceğini ayarlar. Hidroksiüre (Hydrea) ve anagrelid (Thromboreductin) temel ilaçlardır. İnterferon kullanılabilir.